به نام خداوند جان و خرد

حساسیت‌های غذایی که به نام عدم تحمل غذایی نیز شناخته می شود با واکنش های تجدید پذیر و ناسازگار به غذا و یا مواد تشکیل دهنده غذاها و در مقادیری که توسط اکثر مردم قابل تحمل هستند مشخص میشود    .

از لحاظ اصولی این اختلالات را حساسیت غذایی غیر آلرژیک توصیه می کنند چون بر سیستم ایمنی اثر نمی گذارند در حالی که آلرژی های غذایی پاسخ ایمنی توسط بدن ایجاد میشود  .

علائم حساسیت غذایی شدت کمتری دارد و زمان بیشتری برای آشکار شدن آن ها نسب به آلرژی های غذایی مورد نیاز است.

ارزیابی حساسیت های غذایی در مقایسه با سایر اختلالات پزشکی بسیار سخت است که عوامل و متغیرهای زیادی در این مسئله دخالت دارد که عبارتند از: نوع، مقدار و تناوب غذاهای مصرفی در رژیم غذایی خاص؛ که این مسئله در کنار عوامل محیطی باعث بروز علائم می گردند.

حساسیت های غذایی که شامل افزودنی‌های خوراکی خاص هستند راحت‌تر می‌توانند مورد بررسی قرار بگیرند و امروزه به خوبی مشخص شده که بعضی از افراد به رنگ های مصنوعی و نگهدارنده ها ،بنزوات سدیم، بنزئیک اسید،  دی اکسید سولفور و سولفیت ها حساسیت دارند .

در بعضی مطالعات گلوتن (پروتئین موجود در گندم، جو، چاودار) و کازئین (پروتئین موجود در شیر و محصولات لبنی) را در کودکان مبتلا به اوتیسم و بیش فعالی توام  با عدم تمرکز از غذا حذف کرده‌اند و مشاهده شده ارتباط و رفتار آنها تغییرات عمده ای پیدا کرده است.

  نکته ی بسیار مهم این است که در مطالعات انجام شده هیچ رژیم پایه ای در نظر گرفته نشده است و بنابراین حذف مواد غذایی از رژیم و استفاده بیشتر از گروه‌های غذایی از قبیل: میوه‌ها، سبزی‌ها، ماهی، غذاهای دریایی، انواع  مغزها، برنج قهوه ای و غذاهای حاوی سویا (توفو و شیر سویا) باعث دریافت بیشتر مواد مغذی ضروری برای سلامت جسمی و روحی شده است.

توصیف

حساسیت های غذایی به دلایل مختلف ایجاد می‌شود که به شرح زیر است

کمبود آنزیمی: یکی از بهترین نمونه‌های چنین موردی کمبود آنزیم لاکتاز است که برای تجزیه لاکتوز موجود در شیر و محصولات لبنی ضروری است و در نهایت در ناحیه شکم درد و اسهال ایجاد می‌شود.

عوامل دارویی: بعضی از داروها حاوی ترکیبات فعالی هستند که باعث ایجاد واکنش های نامطلوب در افراد می‌شود. مانند استفاده از کافئین که در قهوه و نوشیدنی‌های کولادار موجود است و یا منو سدیم گلوتامات که اغلب اوقات در غذاهای آماده و بعضی غذاهای چینی وجود دارد.

آزادسازی هیستامین: غذاهایی از قبیل توت فرنگی حاوی عوامل آزاد کننده هیستامین هستند.

عوامل محرک: مصرف مقادیر زیادی غذا ها از قبیل پیاز مغزها و انواع آلو ها اثر محرک بر دستگاه گوارش دارد و باعث ایجاد علائم ناخوشایند در افراد می‌شود.

عوامل سمی: تعداد کمی از غذا حاوی سموم طبیعی هستند مثل لکتین موجود در لوبیا قرمز نیمه پخته که می‌توانند مرگ آور باشد.

عملکرد

 رژیم غذایی مناسب برای بیماران مبتلا به حساسیت های غذایی بستگی به نوع غذا یا ترکیب غذایی ایجاد کننده ی مشکل دارد.

 اگر یک غذای خاصی ترکیب غذایی باعث ایجاد این حالت می شود، بهترین کار این است که برای مدتی آن را از رژیم غذایی فرد حذف کنیم و در مرحله بعد به طوری که خود وی اطلاع داشته باشد ترکیب مذکور را به رژیم اضافه کنید در این حالت اگر علائم بازهم بروز کردند نشان دهنده این است که فرد به ماده  حساسیت دارد.

در مواردی که بی چندین غذا مشکوک باشیم ،فرد باید رژیم اش را خیلی محدود کند و فقط از غذاهایی استفاده نماید که هیچ گونه علامتی ایجاد نمی‌کنند مثل (برنج، گوشت گوسفند و گلابی) و تا زمانی که علائم حساسیت به کلی از بین نرفته است به این کار ادامه دهد.

پس از آن غذاهای مشکوک باید یکی یکی به رژیم اضافه شود و اختلالات ایجاد شده در اثر مصرف آنها مورد بررسی قرار گیرد تا بدین وسیله غذاهای حساسیت‌زا شناسایی گردند.

افرادی که به حساسیت های غذایی شک دارد یا به این مساله اطمینان دارند وگروه های غذایی اصلی را از رژیم خود حذف کرده‌اند باید از دستورات یک رژیم شناس حرفه‌ای تبعیت کنند و از ایجاد کبود برای بدن خود جلوگیری نماید.

رژیم

رژیم مناسب برای حساسیت های غذایی از طریق حذف غذای آزار دهنده برای فرد است و باعث بهبود علائم می گردد .

البته باید خاطر نشان ساخت که بعضی از انواع حساسیت های غذایی زودگذر هستند و بنابراین توصیه می‌شود غذای محرک هر سه تا شیش ماه یک بار استفاده شود تا وجود حساسیت در فرد مورد بررسی قرار گیرد.

یک رژیم غذایی متعادل هنوز می‌تواند حاوی مقادیر کافی فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی و سایر ریزمغذی‌ها باشد که همگی برای سلامت ذهن و بدن ضروری بوده و از ایجاد بیماری های نظیر سرطان و اختلالات قلبی عروقی جلوگیری می کنند.